UITSLAG VERKIEZINGEN SURINAME EINDELIJK BEKEND
Op vrijdag 29 mei 2020 is de niet officiële uitslag van de laatstgehouden verkiezingen in dit land eindelijk bekend. Dit vooral dank zij de huidige oppositie en winnaars van de verkiezingen, die gisteren bij het Onafhankelijk Kies Bureau (OKB) afdwongen dat deze haar cijfers (foto’s der processen verbaal met de uitslag per stembureau) bekend zou maken. Normaliter worden de uitslagen na telling door de stembureaus meteen vrij gegeven aan het OKB en de politieke partijen, maar bij deze verkiezingen weigerden meerdere stembureau voorzitters dat te doen. Zij waren daartoe kennelijk vooraf geïnstrueerd door hetzij BiZa, hetzij de NDP. BiZa deed tot de 27e aan toe alsof de uitgebrachte stemmen van hen en niet van het volk waren en gaf haar gegevens pas vandaag prijs. Nu meer dan 98 % van de stemmen zijn geteld, het door de NDP voorgenomen gesjoemel met stemmen werd voorkomen en verdere verschuivingen niet meer voor de hand liggen, is de uitslag met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid dat de VHP met 20 (van 8!) zetels in DNA is gestegen en dat de NDP met 16 zetels (van 26!) is gedaald. Verder haalde de ABOP 8 zetels, de NPS 3 en de PL en de BEP elk 2 zetels. De overige 13 deelnemers haalden 0 zetels.
Normaliter zouden wij dit dinsdagmorgen, de 26e mei 2020 al hebben geweten, maar alles duidt erop dat de organisator van deze verkiezingen, zijnde de zittende regering, er alles aan heeft gedaan om bekendmakingen zo lang mogelijk uit te stellen. Dit met de kennelijke bedoeling om nog met de uitslag te kunnen sjoemelen. Recente peilingen en de eerste resultaten wezen er immers op dat zij op een nederlaag afstevenden en die wilden zij nog afwentelen of minstens verkleinen. Ik gaf in een eerder commentaar al aan dat je van een regering, die het land met haar wanbeleid in financieel-economisch opzicht danig heeft geschaad, waar corruptie aan de orde van de dag was en het qua het getoonde gebrek aan moraal en fatsoen ons nationaal en internationaal te schande had gezet, geen eerlijke verkiezingen mocht verwachten. Vandaar ook dat hrt merendeel van de politieke partijen zich vooraf hebben gebundeld in een anti-fraude platform en er ook voor het eerst op initiatief van de VSB sprake was van bekwame lokale waarnemers onder een gezaghebbende leiding. Meerdere indicaties en incidenten hebben hun gelijk en verdiensten inmiddels bewezen. Het laatste woord over de chaotische voorbereiding en uitvoering van de voorbije verkiezingen zal nog niet zijn gesproken, maar dat bij vriend en vijand de kwalificatie “incompetent” dikwijls viel, is wel veel zeggend. Dit komt ook omdat de regerende partijen er alles aan hebben gedaan om de stembureaus door eigen mensen te laten bezetten. Er waren zelfs leden en voorzitters bij die totaal onervaren waren en geen enkele training hadden genoten. In een aantal gevallen hoorden zij pas op 22 mei jl. dat ze waren aangewezen en kregen ze pas erna, bij de eerste tevens laatste vergadering, schriftelijke instructies in handen gedrukt. Wel nu, dat geklungel en die arrogantie hebben ons chaos gebracht en onze eervolle reputatie als land dat goede en geordende verkiezingen organiseert danig geschaad. Alle misbaar van de oppositie werd eerst als onzin weggehoond en uitgerekend de organisatoren van deze verkiezingen, die al die tijd geen wanklank hebben laten horen en geen enkele klacht hadden ingediend, vragen nu om een hertelling, nu ze deze grandioos hebben verloren. Het getuigt van een gebrek aan liefde voor je land, respect voor de kiezers en onsportiviteit van jezelf dat je de winnaars nog niet eens hebt gefeliciteerd!
Toch wil ik nu al de op de verkiezingen volgende (in)formatie met jullie bespreken. De NDP ziet langzaam maar zeker in dat zij de uitslag uiteindelijk zullen moeten accepteren EN respecteren. Zo ver is het nog niet! Wanneer je om een hertelling van alle stemmen vraagt, wat de voorzitter van de NDP doet, ben je niet geloofwaardig wanneer je eerder geen klachten hebt ingediend en dit niet op goede gronden doet. Nota bene verkiezingen die je zelf hebt georganiseerd en waarvoor je bovendien zo veel als mogelijk NDP-ers hebt ingezet. Je accepteert de uitslag dus niet. Bovendien probeer je te elfder ure nog een coalitie met andere partijen aan te gaan. Omdat je in alle districten zetels hebt gehaald en in omvang de tweede grootste partij bent? Dan heb je geen respect voor de wil van het volk. Zij hebben immers aangegeven dat zij de VHP van 8 naar 20 zetels hebben gestemd en jou uit het regeer centrum verbannen c.q. naar de oppositie hebben verwezen. De VHP heeft in een democratie het voortouw, dat jou pas toekomt als zij de formatie niet rond krijgen. Maar ja, je hebt geen moraal dus laat dat. Dat je in alle districten zetels hebt gehaald zegt ook niet veel, omdat de VHP dat ook kan bereiken middels coalitie vorming. In elk geval is de VHP nu aan de bal en de NDP niet. De VHP heeft al aangegeven te praten met ABOP/PL en de NPS. Met 33 v/d 51 zetels ruim in de meerderheid. De VHP kiest er dus niet voor met de NDP te praten en ABOP/PL en de NPS praten eerst en vooral met de VHP. Met wie wil de NDP dan een coalitie vormen? De ABOP heeft aangegeven dat ze na de verkiezingen de PL niet los laten. Het gaat dan voor de NDP 16 + 8 + 2 = 26 zetels. Met de BEP erbij komen zij zelfs op 28 zetels ! Edoch zelfs een ezel stoot zich niet 2 keer aan dezelfde steen! Zowel de ABOP als de PL zijn in 2015 voor en na de verkiezingen weggejaagd door de NDP, toen deze ze niet langer nodig had. Dat zijn zij niet vergeten. Bovendien beseffen Ronnie Brunswijk en Paul Somohardjo maar al te goed dat ze zodoende de volkswil zouden verkrachten EN van de NDP niet de ruimte zullen krijgen effectief mee te regeren. Het initiatief van de (in)formatie ligt dus in handen van Chan Santhoki, voorzitter van de VHP en beoogd President van Suriname.
Dat vastgesteld hebbend weten u en ik ook dat je de verkiezingen kan winnen, maar de formatie kan verliezen. Vraag dat b.v. maar aan Joop Den Uijl, die ooit van Agt er met de buit vandoor zag gaan terwijl de Pv/dA de verkiezingen had gewonnen. Veel zal afhangen van de stuurmanskunst en het politiek inzicht van Santhoki en diens partijgenoten. Dat de NPS een zetel heeft verloren aan de in stemmen veel kleinere, maar in zetels veel grotere ABOP, maakt het Chan er niet makkelijker op. Het gevaar is groot dat Brunswijk ondertussen denkt oppermachtig te zijn en te hoge eisen aan Chan gaat stellen. Als Chan daaraan toegeeft is hij in de aap gelogeerd en verliest het volk van Suriname het alsnog. Dan zou hij pas toegeven aan oude, door het electoraat verfoeide, politiek van groeps- en individuele belangen. Wij moeten Chan er dus met zijn allen op wijzen dat het nationaal belang gaat boven het groeps- laat staan het individueel belang. Wees dus niet bang als Ronny je chanteert met een gang naar de NDP. Hij gaat dat niet uitgelegd krijgen aan zichzelf, zijn achterban, zijn kader, zijn mede DNA-leden, zijn RR en zijn DR-leden en ook niet aan de binnenland dignitarissen. Brunswijk gaat het volk van Suriname bovendien nooit meer onder ogen kunnen komen als hij overloopt naar de NDP! Als hij dat toch doet is het nog maar de vraag of zijn partij bij elkaar blijft, c.q. welke partijleden met hem mee gaan. Het gevolg zal ook zeker zijn dat de VHP de volgende verkiezingen groter wordt en ABOP kleiner. De NPS kiest makkelijker voor de oppositie banken dan de VHP. Toch zal diezelfde VHP moeten beseffen dat zij bij voorbaat vaarwel kan zeggen tegen haar verkiezings- en wederopbouw programma, wanneer zij de ABOP te veel macht geeft.
Kortom, het is in ons aller belang om in het kader van de bij voorbaat toegezegde transparantie, van meet af aan over de schouders van Santhoki op toe te zien dat zaken proportioneel worden verdeeld en het algemeen belang voorop wordt gesteld. Natuurlijk heb je daarbij oog voor het aantal zetels dat partijen mee brengen, maar ook het aantal op een partij uitgebrachte stemmen is, gelet op het draagvlak van belang. Daarnaast zal bewezen deskundigheid ook een rol moeten spelen bij de diverse profielen: the right man or woman on the right place en eerlijkheid is ook een conditio sine qua non.
Wat tenslotte nog van belang is voor de komende regeer periode is dat er op basis van goed beleid en bestuur, een constante dialoog is met het totale volk. Ons staan zware offers te wachten en men moet ervoor waken daarvoor bij de volgende verkiezingen te worden afgestraft.
R. Meyer, 28 mei 2020.